Advies: Welke slaapzak past bij mij?

Tjerk Welke slaapzak past bij mij?  In slaapzakken is er zoveel te kiezen.  Wil je een binnen- of buitenkant van katoen of polyester? Moet het een donzen slaapzak of één met synthetische vulling worden? Mummy of dekenmodel? En welke comforttemperatuur moet ik kiezen? Dat maakt de keuze voor de beste slaapzak best lastig. Om het kiezen iets makkelijker te maken hebben we alle keuzes op een rij gezet inclusief voor én nadelen. Dan kun jij kiezen welke slaapzak het beste bij je past. 

Wanneer gebruik je jouw slaapzak het meest? 

Voordat je een slaapzak koopt is het goed om te weten wanneer je de slaapzak het meest gaat gebruiken. Is hij alleen voor logeerpartijen binnenshuis, kampeer je vooral in de zomer of juist ook in het vroege voor- en late najaar?  

Gebruik je de slaapzak 1 of 2 keer per jaar voor een Festivalcamping of ga je er per jaar 8 weken mee kamperen of zelfs winterkamperen?  Dit bepaalt natuurlijk enerzijds welke materialen je in een slaapzak nodig hebt maar anderzijds ook je budget.  Gebruik je de slaapzak voor wisselende soorten vakanties ga dan uit van het soort vakantie waar je hem 70% van de tijd voor  gebruikt.  

Katoenen, polyester of nylon slaapzak? 

Over het algemeen zijn slaapzakken beschikbaar met een buiten- en binnentijk van katoen, polyester, nylon of polykatoen. Met het buiten- en binnentijk wordt de stof bedoeld waarvan de binnen én buitenkant van de slaapzak zijn gemaakt. Welke slaapzak past dan bij jou? 

Persoonlijk, en met mij het merendeel van Nederland, heb ik een voorkeur voor katoen. Het is een natuurlijk materiaal, voelt prettiger aan en kan zweet opnemen. 

Dat gezegd hebbende is een slaapzak van katoen niet voor iedereen de beste keuze. Katoen is namelijk erg zwaar, wordt sneller vies én verkleurt sneller. Als gewicht belangrijk voor je is dan ligt de keuze voor polyester of nylon voor de hand. Daarnaast drogen polyester en nylon een stuk sneller Er zijn tegenwoordig ook slaapzakken van polykatoen die het beste van beide werelden bij elkaar hopen te brengen:

“Voor meer comfort in een polyester slaapzak kun je een katoenen liner /  lakenzak gebruiken.”

Polyester of donzen vulling in de slaapzak? 

Je hoort altijd veel verschillende verhalen over donzen slaapzakken. Je zou ze niet kunnen wassen, ze zouden juist heel goed isoleren, maar ze mogen niet nat worden. Over slaapzakken met een polyester of synthetische vulling hoor je juist dat ze van mindere kwaliteit zijn en minder warm zijn. Maar hoe zit het nu echt en hoe weet je welke slaapzak voor jou geschikt is?

Isolatie: Dons isoleert beter dan synthetische vullingen zoals polyester. Dat betekent dat je er minder van nodig hebt om comfortabel te slapen. Ganzendons isoleert daarbij nog ietsje beter dan het eendendons, maar ook eendendons isoleert veel beter dan polyester.

Is een polyester slaapzak dan kouder?  Ja en nee. Voor hoe warm een slaapzak is kijk je naar de comforttemperatuur, daarover later meer.  Een donzen en een polyester slaapzak kunnen beide een comforttemperatuur van 5 graden hebben. In dat geval houden ze je evengoed warm. De  slaapzak met polyester vulling zal in dit geval wel dikker én zwaarder zijn. 

Warmte range: Je hoort vaak dat je een donzen slaapzak voor een bredere range aan temperaturen kunt gebruiken dan een polyester gevulde slaapzak. Vroeger toen dons met een katoenen tijk werd gecombineerd was dat zeker zo omdat deze beter ventileerden. Tegenwoordig nu het tijk van bijna alle donzen slaapzakken ook van nylon of polyester is gemaakt valt dat verschil te verwaarlozen. 

Klein en licht: De donsveertjes wegen veel minder dan bijvoorbeeld polyester vulling en kunnen veel verder samengedrukt worden. Daardoor weegt een donzen slaapzak veel minder dan een vergelijkbare polyester slaapzak én kan het ook veel kleiner ingepakt worden. 

Vocht: Het verhaal gaat altijd dat donzen slaapzakken niet geschikt zijn voor vochtige omgevingen. Bijna alle winterslaapzakken zijn van (geïmpregneerd) dons gemaakt juist omdat ze goed isoleren. In de winter is er veel vocht en condens. Dons isoleert inderdaad niet goed als het nat is maar bij moderne donzen slaapzakken wordt het dons niet nat. Dit is óf omdat het geïmpregneerd is óf omdat het binnen- en buitentijk van waterdichte en afstotende stof gemaakt is.  

Een slaapzak  met een polyester of andere synthetische vulling is gemaakt van kunststof dat geen zuigende werking heeft en vocht juist afstoot.  Een polyester slaapzak kun je dus ook prima in een vochtige omgeving gebruiken. 

Prijs: Tja slaapzakken met polyester vulling zijn meestal goedkoper en er zijn echt hele dure donzen slaapzakken van een paar honderd euro maar ook goedkopere. Bijvoorbeeld de Trek 900 van Decathlon kost in de 0 graden versie €150 euro en in de 10 graden versie €80

Daarnaast kan een donzen slaapzak mits goed onderhouden zomaar 10 tot 15 jaar meegaan. Bij een synthetische slaapzak is de levensduur waarbij de comforttemperatuur in orde blijft meestal maximaal een jaar of 4.

Wassen: Omdat dons zo goed vocht vasthoudt is het inderdaad lastiger om een donzen slaapzak goed te wassen dan een polyester slaapzak. Je kunt donzen slaapzakken  echter in enkele gespecialiseerde stomerijen laten reinigen (Kan vaak via een buitensport zaak) maar ook zelf wassen is niet onmogelijk. Je moet hiervoor een speciaal vloeibaar dons wasmiddel gebruiken én een stuk of vier tennisballen voor het losschudden.           

Mummie of dekenslaapzak? 

De Forclaz Trek 900 en Trek 500 zijn echte mummie slaapzakken. De Forclaz 10 en de Arpenaz daarentegen zijn dekenslaapzakken. Deze slaapzakken hebben de vorm van een Egyptische mummie of in het Engels mummy. Dat betekent dat ze de vorm van je lichaam volgen. Een dekenslaapzak is echter rechttoe rechtaan

Voordelen mummieslaapzak: Dan die vele voordelen natuurlijk nog. Het belangrijkste voordeel is dat de slaapzak de vorm van je lichaam volgt. Hierdoor is er weinig restruimte die verwarmt moet worden en kun je jezelf dus makkelijker warm houden in een mummie-slaapzak.

Daarnaast heeft een mummie slaapzak een capuchon die je hoofd warm houdt. Dat is namelijk het deel van je lichaam waar je de meeste warmte mee verliest in een slaapzak. Een mummie slaapzak is daardoor ook mee geschikt voor kamperen bij lagere temperaturen dan een rechthoekige dekenslaapzak.

Als laatste voordeel zijn mummie slaapzakken, omdat ze van polyester zijn gemaakt, veel lichter om mee te nemen én kleiner om te pakken. 

Nadelen mummieslaapzak: Omdat een mummie slaapzak de vorm van je lichaam volgt, heb je minder bewegingsruimte in de slaapzak. Sommige mensen geeft dit een beklemmend gevoel. Mijn ervaring is dat het inderdaad zo kan aanvoelen in het begin maar dat je daar snel aan gewend raakt.

Het tweede nadeel van een mummieslaapzak is dat die er zo goed als niet in katoen verkrijgbaar zijn. Hierdoor is de keuze beperkt tot polyester of nylon.  Voor kamperen bij echt warme temperaturen zijn mummie slaapzakken dan ook minder geschikt.

Comforttemperatuur van 0, 5, 10, 15 of 20 graden?

Alles slaapzakken in de EU worden voorzien van een comforttemperatuur. Dit is de temperatuur waarop een  vrouw van normaal postuur onder normale omstandigheden comfortabel zou slapen. Naast de comforttemperatuur wordt er ook een limiet temperatuur aangegeven, vaak ligt deze temperatuur zo’n 5 graden lager.

Deze temperaturen van alle slaapzakken in Europa worden uitgebreid getest door onafhankelijke testcentra volgens een Europese Norm (EN13537) zodat alle slaapzakken in Europa met elkaar vergeleken kunnen worden. Lijkt handig, maar is toch nog best complex omdat je met verschillen in sekse, lichaamsbouw en gevoel voor kou te maken hebt.

Welke comforttemperatuur heb ik voor mijn  slaapzak nodig? 

Mijn advies is in het algemeen het volgende:

Kampeer je in Nederland vooral in de zomer? Dan zou ik voor een comforttemperatuur van 10 graden gaan. Kampeer je vooral in Zuid-Europa in de zomer? Dan heb je aan een comforttemperatuur van 15 of  meer dan  genoeg. Kampeer je ook vaak in het vroege voor- en of late naseizoen (Meivakantie / Herfstvakantie)? Kies voor de comforttemperatuur van 0 of 5 graden. Voor echt winterkamperen kies je voor de speciale trekking slaapzakken met een comforttemperatuur van -10 of -15.

Ben je warmbloedig of juist een koukleum?  Hou daar dan rekening mee bij de keuze voor een slaapzak.  Als je het snel koud hebt kies je voor een comforttemperatuur die lager is dan normaal. Heb je het juist snel warm dan kies je één die net wat hoger is dan normaal. 

De lengte van de slaapzak is ook van belang

Je ziet bij veel slaapzakken dat ze in verschillende lengte maten komen.  Vooral bij mummie slaapzakken is dat het geval. Soms worden deze maten uitgedrukt in centimeters lichaamslengte en soms in S, M, L, XL etc. Bij die laatste maten staat er vaak alsnog bij vermeld voor welke lichaamslengte een slaapzak is bedoeld. Want dat is wel degelijk van belang. 

Een slaapzak waar je met je voeten tegen de onderkant aan trapt voelt krap en een beetje benauwend. Het is fijn als er onder jouw voeten nog minimaal zo’n 20 centimeter over is. Echter, ook niet meer dan een ruime 30 centimeter omdat je dan sneller koude voeten krijgt.  Kies dus een slaapzak die passend is voor jouw lichaamslengte. 

Welke slaapzak past bij mij? 

Welke slaapzak het beste past bij jouw gebruik hangt dus af van veel verschillende factoren zoals: budget, hoe vaak je de slaapzak gebruikt, in welke klimaat en jaargetijde je hem gebruikt, waarvoor je hem gebruikt, van je lichaamsbouw én of je een koukleum bent of juist niet. In het algemeen  valt het volgende te zeggen. 

Logeren binnenhuis: Eigenlijk zijn alle onderstaande slaapzakken goed te gebruiken. Kies voor een comforttemperatuur van 10 of hoger en zowel een mummieslaapzak als een dekenslaapzak is geschikt.  Passende slaapzakken zijn:

• Nomad Blizzard dekenslaapzak
• Decathlon Arpenaz 10 dekenslaapzak
• Nomad Blazer Classic 78 XL deken slaapzak (voor lange mensen)

Festivals:  Voor  festivalgangers zijn gewicht, pakmaat, makkelijker reinigen van belang. Dan kom je al snel uit op een polyester mummieslaapzak met synthetische vulling. Qua  comforttemperatuur zou ik kiezen voor 5 of 10 graden omdat veel festivals in het vroege voorjaar vallen wanneer het ‘s nachts nog koud kan zijn. Passende slaapzakken zijn: 

• Decathlon Forclaz Trek 500 5*
• Coleman Silverton 250 mummy slaapzak
• Vaude Sioux 100 mummieslaapzak

Lichtgewicht kamperen: Voor lichtgewicht kampeerders die op wandelvakantie, fietsvakantie of met het OV reizen zijn pakmaat, comfort én gewicht de belangrijkste voorwaarden. Een polyester of nog beter nylon buiten- en binnentijk met donzen vulling is dan de beste slaapzak keuze. De comforttemperatuur kun je kiezen op basis van wanneer en in welk klimaat je de slaapzak gaat gebruiken. Passende slaapzakken zijn:

• Decathlon Trek 900 10* Dons  (700 gr)
• Vaude Sioux 100 mummieslaapzak (630 gr)
• Mountain Equipment Sartlight Micro  (715 gr)

Kamperen in Nederland: Voor kamperen in Nederland met eigen vervoer is gewicht minder belangrijk en ook het formaat komt minder op de centimeter aan.  Vind je comfort het belangrijkste kies dan voor een katoenen dekenslaapzak, is ook pakmaat belangrijk dan kies je voor een polyester mummieslaapzak.  Qua comforttemperatuur kun je als je enkel in de zomer kampeert met 10 of 15 graden toe. Kampeer je ook in bijvoorbeeld de meivakantie of herfstvakantie kies dan voor een slaapzak met een comforttemperatuur van 5 of 10 graden. Passende slaapzakken zijn: 

• Nomad Blizzard dekenslaapzak
• Decathlon Arpenaz 10 dekenslaapzak
• Nomad Blazer Classic 78 XL deken slaapzak (voor lange mensen)

Kamperen in Zuid- Europa: Kampeer je vooral in de zomer in Zuid-Europa en niet in de bergen dan kun je in de meeste gevallen het beste kiezen voor een katoenen dekenslaapzak met een hoge comforttemperatuur van 15 of 20 graden.  Dat biedt de meeste comfort. Is pakmaat ook van belang kies dan voor een mummie- of deken slaapzak met polyester vulling met een hoge comforttemperatuur. Let er dan wel op of er een ventilatiestand op de ritsen zit.  Passende slaapzakken zijn: 

• Camp-gear Populair L dekenslaapzak
• Decathlon Forclaz Trek 500 15*
• Bij temperaturen boven de 17 graden ‘s nachts kun je ook voor alleen een lakenzak kiezen

Winterkamperen: Gebruik je jouw slaapzak voornamelijk om te winterkamperen dan kies je voor een  mummie slaapzak met (geïmpregneerd) dons met een lage comforttemperatuur van -10 of -15 afhankelijk van het gebied waar je winterkampeert. Het is wel aan te raden om dan nog een tweede slaapzak aan te schaffen voor de warmere periodes in het jaar omdat de winterslaapzak dan juist te warm zal zijn. Passende slaapzakken zijn:

• Nomad Orion 700  mummy slaapzak -13*
• RAB Ascent 1100 mummy slaapzak Dons  -25*
• Mountain Equipment Helium 800 LZ mummieslaapzak dons -16*