Elektrisch varen op een huisboot in Friesland, hoe leuk is dat?

Saskia Als ik op zaterdagochtend wakker word, heb ik geen idee waar we zijn. Ja, zo ongeveer weet ik het wel, maar ik weet echt niet hoe het eruit ziet buiten. Het is een aangename verrassing als ik mijn hoofd door het luik naar buiten steek. Gisteravond zijn we met een elektrische huisboot vertrokken vanuit de haven van Langweer. En alhoewel het al begon te schemeren, zijn we doorgevaren naar de eerste Marrekrite, een aanlegplaats aan een van de Friese wateren waar we dit weekend mogen varen. In het donker kwamen we aan. We mogen een van de boten van Yachtcenter Langweer proberen om elektrisch te varen in Friesland. 

Elektrisch varen is schoon en heel stil

De boten die je bij Yachtcenter Langweer huurt, varen elektrisch. De accu’s worden opgeladen door de zonnepanelen. Als je ’s nachts in een haven ligt, kun je ze opladen door de boot aan te sluiten op walstroom. En als het echt niet anders kan, dan laad je op met de generator. Deze generator loopt op blauwe diesel, diesel die gemaakt wordt van fossielvrije, duurzame grondstoffen.

Elektrisch varen is dus schoon, maar ook heel stil. Je gaat heerlijk rustig over het water. In de boot zit een metertje waarop je precies kunt zien hoeveel stroom je nog hebt. Als je zonder ‘booster’ vaart, kun je met volle accu’s ongeveer drie uur vooruit. De generator slaat aan als je onder de 50% komt, dus geen zorgen. Midden op het Sneekermeer moesten we even een tandje bijzetten en toen ging het wel hard met de accu. Maar als je dan weer even wat rustiger vaart, laadt de accu al snel weer op.

Aan boord vind je alles wat je nodig hebt

De boten die je hier huurt, verschillen in afmeting en in aantal personen dat er op kan slapen. Wij kregen De Bolsward mee. Deze boot is 11 meter lang, er kunnen maximaal zes mensen op slapen. Dit is een gemiddelde boot, er zijn er die kleiner zijn, maar ook grotere. Aan boord is alles wat je nodig hebt: er is een douche, een toilet, een prima keuken en al het keukengerei en serviesgoed. Voor de koude avonden is er zelfs verwarming aan boord.

Geen vaarbewijs nodig

Als je een boot hebt uitgezocht, kun je op de website zien of hij vrij is en hoeveel het je gaat kosten. Reserveren gaat eenvoudig en je krijgt een bevestiging in je mail. Ook wordt even gecheckt of je ervaring hebt met varen. Dat is niet per se nodig, je hebt ook geen vaarbewijs nodig. Maar als je nooit gevaren hebt, vind je het misschien wel fijn om wat extra uitleg te krijgen. Je kunt kiezen voor een uitgebreide instructie, hier moet je wel extra voor betalen. In de week vooraf heb je nog even contact over hoe laat je aan wilt komen.

Je betaalt een borg vooraf

Via een vriendelijke mail vooraf hadden we al begrepen dat we een borg van 900 euro moesten pinnen. Dat is best veel geld natuurlijk en wel iets om rekening mee te houden. Je kunt als je dat wilt voor 50 euro de borg halveren. De huur zelf betaal je half vooruit, de andere helft betaal je als je incheckt.

Hoe is dat nou, zo’n weekend elektrisch varen?

Op vrijdag einde middag vertrekken we vanuit Brabant richting noorden. Voor een weekend varen check je in op vrijdagavond rond 19.00 uur. De haven van Langweer is niet heel groot en het Yachtcenter is makkelijk gevonden. Wiepkje en haar man Wilko van Yachtcenter Langweer staan ons op te wachten.

Wat neem je toch altijd veel mee als je een weekend weg gaat! De auto kan gelukkig vlakbij de steiger geparkeerd worden, maar het is toch even sjouwen met boodschappen, spelletjes, slaapzakken en warme kleding. Aan boord is genoeg plek om alles op te bergen. De indeling van de boot is slim en er zitten voldoende kastjes en laatjes onder de banken en in de keuken om alles netjes weg te stoppen.

Je krijgt een duidelijke instructie vooraf

Na een korte rondleiding door de boot krijgen we via een tablet een digitale uitleg over hoe alles werkt. Het is niet heel ingewikkeld, maar er zijn wel een paar dingen waar je op moet letten natuurlijk. Je kunt vanuit binnen sturen, maar er zit ook een stuurinrichting op het achterdek. Wisselen van plek is een handigheidje dat je even moet kunnen.

Wiepkje heeft voor ons een route bedacht en laat zien waar je aan kunt leggen voor de nacht. Morgenmiddag willen we in Sneek zijn, dus dat moet in elk geval in ons rondje zitten. We krijgen een waterkaart mee waarop we kunnen zien hoe we moeten varen. Hierop staan ook de dieptes en de brughoogtes aangegeven. De boot is maar 60 cm diep dus je kunt bijna overal varen. De hoogte is 1,75 m. Veel bruggen zijn lager en moeten  dus open als we er onderdoor willen. Ook daarover krijgen we duidelijke uitleg. We kunnen op pad!

Het eerste stukje vaart er iemand mee, daarna moet je het zelf doen

Wilko vaart een stukje met ons mee en laat zien hoe het sturen en gas geven werkt. Het is een grote zware boot en daar moet je rekening mee houden, vooral als je een bocht wilt maken. Grote bochten maken lijkt makkelijk; het ziet er eenvoudig uit. Maar als Wilko aan het einde van de haven van boord gaat, moeten we het zelf doen en blijkt het toch ingewikkelder dan verwacht.

We moeten met een ruime bocht de haven uit, tussen de boeien door, richting de brug. Als we daar onderdoor zijn, dan is het een heel stuk rechtdoor en dan komen we uiteindelijk bij een Marrekrite, een aanlegplaats. Daar willen we gaan slapen vanavond. Gelukkig hebben we al wat boterhammen op, het duurt nog wel even voordat we iets kunnen eten van de meegebrachte boodschappen.

Na een uur varen begrijpen we hoe het werkt

We sturen vanaf het achterdek en we zwabberen over het water als een dronken torretje. Recht varen blijkt echt moeilijk. Het is rustig gelukkig en we hebben plek genoeg op het water om het varen onder de knie te krijgen. Maar als het ’s zomers drukker is, dan zou ik het wel spannend vinden. Je moet er in elk geval je tijd voor nemen.

Wij hebben toch wat haast omdat het steeds donkerder wordt. Stel je voor dat het dadelijk echt donker is, hoe dan verder? Er zijn geen lantaarnpalen langs het water, help! Maar dan hebben we de slag te pakken en kunnen we genieten van het varen bij het licht van de maan, toch bijzonder om zo alleen door het Friese land te cruisen. Collega-blogger Akke stuurt me een berichtje ‘welkom in Friesland’ en ik begrijp haar liefde voor deze provincie.

De waterkaart is duidelijk en om een uur of tien zien we de aanlegplaats links van ons. Gelukkig hebben we een goede zaklamp bij ons (tip!). Er is verder niemand, we leggen de boot goed vast en schenken onszelf een drankje in, dat hebben we toch maar mooi gedaan!

De keuken aan boord is uitgebreid. Er is een ruime koelkast, een grote kookplaat en zelfs een oven. Na een laat diner zitten we nog wat, maar we zijn moe van alle inspanning. We kruipen ons bed in. Achterin de boot zit een stapelbed en een bed van 1,20 meter. De tafel kun je laten zakken en dan kun je daar ook een bed van maken.

Met zes personen aan boord, is dat niet wat krap?

Volgens het boekje kun je met zes personen bivakkeren op de Bolsward, maar dat lijkt mij wel wat krap. Aan tafel kun je met maximaal vier personen zitten, of misschien met twee volwassenen en drie kinderen. Als het lekker weer is, kun je natuurlijk op het dek zitten, maar als het slechter weer is, is het toch fijn wanneer je binnen kunt zitten ’s avonds en een spelletje kunt doen met z’n allen. Met z’n tweetjes in een bed van 1,20 is mij iets te knus, maar voor anderen zal dit geen probleem zijn. Wij zijn maar met zijn drietjes en kunnen elk een eigen bed kiezen. Dat gaat prima. De bedden liggen lekker en al gauw is het helemaal stil.

Overnachten in de natuur, dat kan bij een Marrekrite

De volgende ochtend zijn we vroeg wakker. Er is weinig heerlijker dan een kopje koffie of thee en een vers gebakken broodje in de eerste ochtendzon. We steken ons hoofd naar buiten en ontdekken dat we op een prachtige plek zijn! Helemaal alleen, op een klein onbewoond eilandje, omringd door water. Vogels vliegen om ons heen, de zon weerspiegelt in het water, dit is genieten!

We liggen bij een Marrekrite. Er zijn bijna 4000 van dit soort aanlegplaatsen in Friesland. Je herkent ze aan een wit/blauw bord met een zeilboot. Op sommige Marrekrites mag je ook een tentje zetten, dan staat dat aangegeven. Op een Marrekrite mag je drie nachten gratis liggen. Een kampvuur maken mag er helaas niet. Je kunt een bijdrage doen aan het onderhoud van deze prachtige overnachtingsplekken door een Marrekrite-wimpel te bestellen. Wij liggen alleen, het is nog rustig op het water in april, maar ik kan me voorstellen dat je ’s zomers op tijd moet zijn als je bij een Marrekrite wilt overnachten: het zijn vast en zeker populaire plekjes om aan te meren.

Elektrisch varen is een fijne manier om Friesland te ontdekken

De komende twee dagen varen we een mooie ronde door Friesland. We leggen aan in Sneek en maken daar een stadswandeling. Vooral in Sneek moeten we heel wat bruggen onderdoor die voor ons open moeten, maar dat blijkt geen enkel probleem. De brugwachter ziet je op tijd en als het licht op groen gaat, mag je varen, appeltje-eitje.

Op zaterdagavond leggen we aan in de haven van Terhorne. Een groot bord met ‘passanten’ wijst ons de weg en het aanleggen hebben we inmiddels onder de knie. Gelukkig is er overal plek genoeg, zodat het niet erg is als je eens een wat ruimere bocht maakt per ongeluk.

Varen = vrijheid

Varen geeft een enorm gevoel van vrijheid merken we. De tijd is niet heel belangrijk aan boord. Als we zin hebben om wat te eten, leggen we aan bij een Marrekrite en ’s avonds zitten we gezellig met een spelletje of een boek. Het is nog te koud om te zwemmen, maar het lijkt me heerlijk om ’s zomers af en toe een duik te nemen als je ergens ligt. Je bent heel de dag fijn buiten en hebt alles wat je nodig hebt bij je. Het is net kamperen, maar dan op het water. 

Elektrisch varen gaat niet hard, wel stil

Omdat je elektrisch vaart, ga je heel stil over het water. Het gaat niet heel erg hard, maar zo’n 5 km per uur, maar dat maakt ook niet uit, we hebben geen haast. Met de boost-knop kun je 5 minuten wat harder, dat is fijn als je even gas moet geven. Op zondag moeten we de boot vóór 5 uur inleveren. Voordat we hem terug naar de haven brengen, moeten we hem aftanken en het vuile water lozen. Dat gaat makkelijk bij het tankstation dat Wiepkje en Wilko ons vooraf gewezen hebben. Het kost best wat tijd, wij rekenden er een uur voor, maar dat hebben we niet gehaald uiteindelijk. Iets om rekening mee te houden! Zorg ook voor een losse euromunt, die heb je nodig voor de vuilwaterstofzuiger.

En dan gaat het toch nog mis

Het laatste stukje van onze trip is ook het moeilijkste. We kunnen de ingang van de haven lastig vinden. In Langweer zijn meerdere havens blijkt en bij de eerste poging zitten we verkeerd. Inmiddels is het 5 uur geweest en zijn we dus te laat. Uiteindelijk wijst een vriendelijke zeiler ons de weg en varen we de juiste haven binnen. En dan, in de allerlaatste bocht voordat we aan moeten leggen in de thuishaven van ‘onze’ boot, maken we de bocht verkeerd en door onze onervarenheid en de stroming in de haven wijkt de achterkant van de boot te veel uit.

We schuren net langs het anker van een boot die aan de steiger ligt en maken een flinke kras op De Bolsward. Heel vervelend natuurlijk. En daar gaat onze borg. Hadden we hem nu maar half afgekocht. Hou er rekening mee dat dit kan gebeuren en dat dergelijke kosten niet zomaar onder je aansprakelijkheidsverzekering vallen. Wij hebben hier niet bij stilgestaan voordat we op pad gingen en dan is zo’n einde van je fijne weekend toch zuur. Een ongeluk zit in een klein hoekje, of in een te grote hoek in ons geval.

Is het een aanrader, elektrisch varen in Friesland?

Als je op de boot stapt, heb je meteen vakantie. Als je op pad bent met een elektrische huisboot, moet je wel onthaasten, je hebt geen keus. Je kunt niet hard varen en haast heeft geen enkele zin. Wij vonden het heerlijk om even niks anders te moeten dan koers te houden…

De boot is echt van alle gemakken voorzien. Je kunt overal rechtop staan en je hebt je huisje bij je. Dat is fijn. Je kunt heel de dag buiten zitten of heerlijk in de zon op het dek liggen. Doordat je ook buiten de havens aan kunt meren en niet afhankelijk bent van voorzieningen in een haven, slaap je op de mooiste plekjes en als je geluk hebt met het weer, kun je dag beginnen met een frisse duik. De slaapplaatsen aan boord zijn wel wat krap, ik zou altijd een boot kiezen voor wat meer personen, dan heb je net wat meer ruimte.

Je moet ook niet bang zijn om te varen. Wij hadden niet veel vaar-ervaring, dat verschilt natuurlijk per persoon. Het werkt niet ingewikkeld, maar wij vonden het best moeilijk om die grote zware boot te laten doen wat we wilden. Ik zou het in de zomer, als het druk is op het water en in de havens en bij bruggen niet zo snel durven. En een volgende keer zou ik gebruikmaken van de mogelijkheid de helft van de borg af te kopen voor 50 euro.

Maar elektrisch varen in Friesland is wel een feest wat ons betreft, zeker als je kiest voor Marrekrite om te overnachten. Als je met wat meer aan boord bent, zou ik daar lekker een tentje opzetten, dan is het ‘probleem’ van de smalle bedden ook opgelost.