Tjerk
Duurzaam, duurzaam, duurzaam, het lijkt wel het toverwoord van dit jaar. Alles moet of wordt duurzaam. Ook de duurzame vakantie is in opkomst. Nu zou je verwachten dat kamperen sowieso een duurzame manier van vakantie vieren is, maar is dat wel zo? Dieselcampers, megacampings en natuurgebieden die ten koste gaan van campings maken het verhaal toch lastiger dan het lijkt. Daarom zocht ik uit: Hoe duurzaam is een kampeervakantie?
Hoe meet je hoe duurzaam vakanties zijn?
Er zijn verschillende manieren om de duurzaamheid van producten of het gebruik ervan te meten, maar de meest gebruikte is het aantal kilo’s CO2-uitstoot. Per Nederlander werd er in 2019 15.700 kg CO2, ook wel broeikasgas genoemd, uitgestoten in Nederland. De uitstoot die aan jou als persoon/gezin is toe te wijzen is lager. Zo’n 20.500 per huishouden per jaar.
Voor de vakantie hieronder is uitgegaan van een gezinsvakantie voor 4 personen. De uitstoot per persoon is hierdoor lager omdat bijvoorbeeld het vervoer gedeeld wordt. Voor de berekeningen maakte ik gebruik van de vakantie klimaatimpact berekening van Milieu Centraal.
De reis is het minst duurzaam van iedere vakantie
Tenzij je op een cruise gaat, is de reis naar je vakantiebestemming de grootste veroorzaker van CO2. (Bij een cruise is je hele vakantie een reis en dus vervuilend) Een vliegreis naar Nice in Zuid Frankrijk voor 4 personen zorgt voor 2240 kg CO2 voor een gezin van 4. Dezelfde reis met een middenklasser auto met dakkoffer zorgt voor 500 kg CO2-uitstoot, dat is evenveel als een jaar lang douchen voor datzelfde gezin. Als datzelfde gezin uit Utrecht op een camping op de Veluwe op vakantie gaat is die uitstoot nog maar 30 kg CO2.
Het verschilt een beetje van de vervoerswijze en accommodatie, maar de reis naar je vakantiebestemming veroorzaakt voor kampeerders vaak al zo’n 60 tot 80 procent van de totale CO2-uitstoot van de vakantie.
Natuurlijk maakt het uit op welke brandstof jouw auto rijdt en hoe zwaar de motor is. Groter en zwaarder betekent automatisch meer uitstoot. Voor die reis naar Nice bijvoorbeeld stoot een gezin met een elektrische auto geen 500 kg maar 190 kg CO2 uit.
Dakkoffer of fietsen mee betekent meer CO2
Waar ik mezelf eigenlijk niet bewust van was maar wat wel logisch is, is dat het rijden met een dakkoffer of fietsen op het dak ook zorgt voor meer CO2-uitstoot. Een dakkoffer zorgt bijvoorbeeld voor gemiddeld 15% meer brandstof gebruik. Eén of meer fietsen op het dak kunnen zelfs voor 20 tot 30% meer brandstofverbruik zorgen.
Fietsen achter de auto lijkt een betere optie maar een test van de Duitse ADAC toonde aan dat ook dat voor zo’n 18% meer brandstofverbruik en dus CO2-uitstoot zorgde. Voor een Duurzame reis naar de vakantie neem je dus liever geen dakkoffer of fietsen mee. Dat is ook beter voor de portemonnee.
Moet je dan een grotere auto kopen voor de duurzame vakantie? Meestal gaat die vlieger niet op hoewel menig man die reden wel zou kunnen aanhalen. Het beste is om al je kampeerspullen gewoon in de auto in te pakken. Lukt dat niet, dan is het verstandiger om voor die 3 weken wel een dakkoffer te gebruiken in plaats van een jaar lang een grotere en meer vervuilende auto te gebruiken.
Brandstofverbruik vouwwagen vs. camper vs. caravan?
Hoewel het natuurlijk een beetje appels met peren vergelijken is, want er zijn veel oude campers en caravans. Die caravans en campers slurpen diesel of stammen uit een tijdperk waarin aerodynamica nog uitgevonden moest worden. Qua brandstofverbruik lijkt er weinig verschil tussen een camper en auto met caravan te zitten.
Als je beide van eenzelfde formaat en jaar vergelijkt is de CO2-uitstoot vergelijkbaar. Een auto met caravan verbruikt namelijk tot 60% meer brandstof dan zonder. Een camper vaak wat minder en is daardoor vaak iets duurzamer. Dat had ik niet verwacht. Een vouwwagen of aanhanger voor je tent zorgt gemiddeld voor zo’n 20% meer brandstofverbruik én CO2-uitstoot. Iets meer dan een dakkoffer.
Wandelvakantie, fietsvakantie of interrailen?
De meest duurzame kampeervakanties zijn de wandel- en fietsvakantie. De reis kost daar immers geen broeikasuitstoot. Ook interrailen met de trein en bus zorgt al voor een meer duurzame vakantie. De uitstoot voor een rondreis Nice voor een gezin komt met de trein dan uit op 290 kg CO2. Bijna de helft van de autoreis, maar nog steeds meer dan de elektrische auto.
Tent, vouwwagen, caravan, camper of glamping wat is het duurzaamste?
Of je nu kampeert in een tent, caravan, camper of glamping ook dat bepaalt de voetafdruk van jouw vakantie. Deze zit deels natuurlijk in de materialen die gebruikt zijn voor de productie van je vakantie onderkomen. In de berekeningen van Milieu Centraal is echter vooral gekeken naar het verbruik ter plaatse.
De CO2-uitstoot voor verbruik bij een tent is bijna te verwaarlozen en ook bij vouwwagens, campers en caravans is dat lager dan thuis. Maar zoals we eerder al zagen is het brandstofverbruik tijdens de reis naar de camping hoger wanneer je een groter kampeermiddel hebt. Op de camping is de CO2-uitstoot aanzienlijk kleiner dan in een hotel of op een cruise. In die zin is kamperen dus een duurzame manier van vakantie vieren.
Is glamping wel duurzaam dan?
Een verblijf in een stacaravan of glamping is qua CO2 voetprint misschien anders dan verwacht ook een best duurzame vorm van vakantie vieren. Het verbruik ter plaatse is vergelijkbaar met dat van een caravan, maar de reis naar de camping wordt vaak enkel met de auto gedaan waardoor de totale uitstoot lager is.
Is kamperen een duurzame vakantie?
| Vakantie | Auto | Trein | Electrische auto |
| 21 dagen fietsvakantie 4 personen tent | 0 kg | ||
| 21 dagen Veluwe 4 personen benzine auto dakkoffer tent | 30 kg | 10 kg | 10 kg |
| 21 dagen Zuid-Frankrijk 4 personen benzine auto dakkoffer tent | 500 kg | 290 kg | 190 kg |
| 21 dagen Zuid-Frankrijk 4 personen benzine auto vouwwagen 550, 190 | 550 kg | 190 kg | |
| 21 dagen Zuid-Frankrijk 4 personen benzine auto caravan | 800 kg | 360 kg | |
| 21 dagen Zuid-Frankrijk 4 personen camper | 780 kg | 290 kg | |
| 21 dagen Zuid-Frankrijk 4 personen benzine auto stacaravan | 600 kg | 390 kg | 290 kg |
| 21 dagen Zuid-Frankrijk 4 personen vliegtuig hotel | 3040 kg | 1840 kg | 1710 kg |
| 21 dagen Curacao 4 personen vliegtuin hotel | 10950 kg |
Gerecyclede kampeerspullen of een eco-camping dan?
Natuurlijk spelen er meer aspecten een rol dan die in het onderzoek van Milieu Centraal naar voren kwamen. Zo kun je jouw kampeerspullen tweedehands op marktplaats kopen. Er zijn steeds meer producenten van kampeerspullen die duurzaam produceren zoals de slaapzakken van gerecycled dons van Vaude of de tenten van oude spijkerbroeken.
Ook het soort camping waarop je verblijft kan wat mij betreft een verschil maken.de CO2 voetprint van een megacamping met 3 zwembaden en acht restaurants kan niet anders dan aanzienlijk groter zijn dan die van een simpele natuurcamping of eco-camping.
Foto: Maartenvtz
2 weken Curaçao of 2,5 jaar kamperend de wereld rond?
Is kamperen een duurzame vorm van vakantie? Daar durf ik volmondig ja op te zeggen. Hoe duurzaam hangt af van een aantal keuzes dat je maakt. Maar voor één 2-weekse gezinsvakantie voor 4 personen naar een hotel in Curaçao (10.500 kg CO2) inclusief uitstapjes kan datzelfde gezin als het ook iedere 2 dagen uitstapjes maakt 2,5 jaar (140 weken) kamperen en iedere week zo’n 650 kilometer rijden.
Dat is 91.000 km oftewel twee keer de evenaar rond. Daar kun je een mooie vakantie van 2,5 jaar van maken lijkt me. Een fietsvakantie levert nog een hele andere berekening op net als de berekening in Euro’s. Deze berekening lijkt me wel het bewijs dat kamperen een duurzame vakantie is.
Hoe kan ik mijn kampeer vakantie duurzamer maken?
Zoals ik al aangaf kun je op verschillende manieren kamperen en is de ene manier van kamperen duurzamer dan de andere. Met deze tips maak je jouw vakantie nog duurzamer, de ene is makkelijker toe te passen dan de andere en sommige vragen een behoorlijk offer:
- Overweeg eens een fiets- of wandelvakantie
- Kies een bestemming dichtbij huis, er zijn veel mooie campings in Nederland
- Gebruik geen dakkoffer of fietsenrek
- Kampeer met de tent of vouwwagen in plaats van caravan of camper
- Kies een eco-camping of Green Key camping
- Koop je kampeermiddel en –spullen tweedehands
- Koop je wel nieuwe kampeerspullen investeer dan in kwaliteit en duurzame producten
- Gebruik worteldoek in plaats van wegwerpplastic
- Deel je restjes van de lunch of het diner met je campingburen
- Koel je drinken in een rivier of meer
- Doe een warme trui aan in plaats van het kampvuur
Een duurzame vakantie, ga kamperen
Het is inmiddels wel duidelijk. Kamperen is een relatief duurzame manier van vakantie vieren. Helemaal CO2-neutraal is het natuurlijk niet of je moet op fietsvakantie gaan maar liever met de camper naar Zuid-Frankrijk dan met het vliegtuig naar Turkije. Reken je ook jouw eigen vakantie CO2-uitstoot uit?
reageer