Help, kan ik mijn campingservies nog wel veilig gebruiken?

Judith Onlangs kwam er een waarschuwing van de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) om geen servies meer te gebruiken van melamine waarin bamboe- en/of maisvezels zijn verwerkt. Het meeste campingservies is gemaakt van melamine of bamboe. Moeten we nu al ons campingservies, dat we vaak al jarenlang gebruiken, weggooien? Wat mag er nu niet meer, wat kan er nog wel en wat zijn de alternatieven? Judith zocht het voor je uit.

Bijna ieder campingservies bevat melamine- of bamboevezels

Ook wij gebruiken al jaren melamine- en bamboeservies en het is ideaal, want: lichtgewicht en (bijna) onbreekbaar. Mijn oma frisbeede vroeger zelfs op de camping al met de melamine bordjes als ze haar eten op had. Tot grote hilariteit van haar omstanders. Zoiets kun je met porseleinen of aardewerk servies beter niet doen, al is dat sowieso niet echt praktisch als je gaat kamperen. Is dat retro melamine servies nu gevaarlijk geworden? Hoe zit het nu precies met die waarschuwing? 

Wat is er aan de hand?

Bamboeservies is in opkomst omdat het duurzaam zou zijn. Volgens de NVWA wordt het weliswaar verkocht als bamboe, maar gaat het vaak om de kunststof melamine waarin bamboevezels zijn verwerkt. Dit is niet veilig in gebruik, omdat te veel formaldehyde in het voedsel of drinken terecht kan komen.

Te hoge hoeveelheden zijn schadelijk voor de gezondheid. Je kunt er onder meer maagzweren of -irritatie van krijgen. Daarom adviseert de NVWA deze producten niet meer te gebruiken en mogen importeurs en aanbieders geen bamboeservies meer verkopen.

Bamboe campingservies kun je beter niet meer gebruiken

Dat mooie kleurige bamboe campingservies  is volgens de NVWA niet veilig te gebruiken voor voedingsmiddelen. Je doet er dus helaas beter aan deze producten in de afvalbak te gooien, of gebruik ze voor iets anders. Bijvoorbeeld voor stiften/potloden/knutselspullen/tandenborstels of als onderzetter voor een plant.

Goed om te weten: bamboeservies herken je aan een matte uitstraling. Melamine is glanzend.

Melamine campingservies mag nog wel maar…

Servies dat voor 100 procent uit de kunststof melamine bestaat, mag je nog gebruiken. Dit betreft het meeste glanzende campingservies. De NVWA heeft er bij de overheid wel op aangedrongen de huidige regels voor de hoeveelheid formaldehyde die is toegestaan in melamineservies te verlagen. Dit omdat deze norm nu onvoldoende bescherming biedt aan jonge kinderen.

Voorlopig advies: Totdat dit is aangepast, adviseert het Voedingscentrum ook geen melamine te gebruiken voor heet (meer dan 70 graden) voedsel of drinken voor kinderen van 0 tot 3 jaar. Ook is dit servies niet geschikt voor de magnetron. Veel melamineservies mag wel in de vaatwasser (kijk naar de icoontjes op de onderkant). Check ook nog even dit filmpje op de website van het Voedingscentrum waarin ze uitleggen hoe het zit. Voor volwassenen en kinderen ouder dan 3 jaar is het volgens het NVWA nog wel veilig te gebruiken, net als voor koud eten voor kinderen onder de 3 jaar. 

Wat is een goed alternatief?

Zoals ik al zei, is servies van aardewerk of porselein niet ideaal voor op de camping. Het is niet alleen breekbaar, maar ook zwaar in de bagage. Tjerk hield eerder al een pleidooi om uit liefde voor het milieu geen wegwerpbordjes en -bekers meer te gebruiken als je gaat kamperen.

 

Maar wat is er dan wel geschikt?

Melamine: is je servies gemaakt van 100 procent melamine, dan hoef je dat niet weg te doen. Volwassenen kunnen het nog prima gebruiken en voor kids is het ook geschikt voor een boterham of koud drinken. Je kunt warm eten ook een klein beetje laten afkoelen in de pan – dat gaat op de camping vaak best snel – voordat je het op het bord van je kind schept. Ik ben zelf fan van het kleurrijke servies van Rice. Mepal, een bekend merk als het gaat om melamineservies, schrijft er dit over op de website. Eerder selecteerde Tjerk al een aantal campingserviezen waar hij blij van wordt. 

Emaille: zelf ben ik ook erg gecharmeerd van emaille. De bekers kunnen weliswaar nogal heet worden – dus pas daarvoor op met koffie of thee – maar ze zijn licht in gewicht en je hebt ze tegenwoordig in meer kleuren dan het traditionele wit met een blauw randje (wat ik persoonlijk ook al leuk vind). Emailleservies vind je bijvoorbeeld bij Dille en Kamille.

Kunststof: kunststofservies vind je overal. Zo heeft Hema een kunststof servieslijn, gemaakt van de volgens het warenhuis innovatieve, vernieuwbare kunststof PLA, een duurzamer alternatief dan kunststoffen op basis van aardolie.  

Hout: Weliswaar niet geschikt voor warm eten of koffie, maar een houten plank, bordje of bakje vind ik ook altijd erg leuk. Zoals deze van HK Living. Het is in elk geval onbreekbaar en gaat lang mee. Je veegt de kruimels er makkelijk af (lekker voor de vogeltjes op de camping) en hij kan vaak ongewassen weer terug de kast in.

Tarwestro: bij Amazon zag ik leuke kommen en bordjes van tarwestro. Betaalbaar, milieuvriendelijk en geschikt voor de magnetron en vaatwasser. Hoewel je die laatste twee vaak niet tot je beschikking hebt op de camping, geeft het wel aan dat ze tegen verhitting kunnen. Oh ja, en ze zijn ook nog eens BPA-vrij. Dat staat voor Bisfenol A, een chemische stof die vaak in plastic producten zit.

Siliconen: Tot slot zijn siliconenbordjes ook een fijn alternatief voor melamine en bamboe. Bij kleintjes is het nog eens extra handig dat ze vaak een zuignap hebben, waarmee je ze kunt vastmaken aan de campingtafel. Een uitkomst voor kindjes met grijpgrage handjes ;-). Zoals deze in vrolijke kleurtjes, BPA- en PVC-vrij. Van dit materiaal heb je ook nog kommen. Of deze leuke setjes van Jollein.